Het verschil tussen een 1-fase en 3-fase aansluiting

Een 1-fase aansluiting levert stroom via één draad en is gebruikelijk in veel huishoudens, met name wat oudere woningen. Deze aansluiting levert een spanning van 230 volt en een maximale stroomsterkte tussen de 25 en 40 ampère, wat gelijk staat aan 5,75kW tot 9,4kW. Een 3-fase aansluiting levert ook 230 volt, maar heeft drie draden om de stroom over te verdelen, meestal 3x25A, samen goed voor 17,25kW.

Heb ik een 1-fase of 3-fase aansluiting?

Of je nu een slimme meter of een draai teller heb, beide kunnen 1 of 3 fase aansluitingen hebben. Wil je het direct zeker weten? Bekijk dan de laatste rekening van je energiemaatschappij, hier staat op welke aansluiting je hebt.

Op de meter zelf staat ook in het klein aangegeven hoeveel stroom er geleverd wordt, vaak onder de teller/het display. Op een 1 fase meter staat “220V” of “230V”. Op een 3-fase meter staat “3x220/230V” of “400V”.

In de meterkast heb je ook verschillende stroomgroepen. Een groep bedient een serie stopcontacten/apparaten en begrenst de hoeveelheid vermogen die gevraagd kan worden, meestal is een groep begrenst op 16A, ofwel 3,68 kW. In een 3-fase meterkast kan voor apparaten die veel vermogen vragen, zoals een laadpaal, een krachtgroep worden geplaatst die begrensd is op 11kW of 17,25kW. Krachtstroom is overigens weer wat anders, dit is een zware aansluiting met 400 volt. Dit is vrijwel nooit nodig in huishoudelijke situaties.

Wat betekent dit voor het installeren van duurzame installaties?

Jouw aansluiting bepaalt hoeveel stroom je tegelijk kan gebruiken. Bij een 1-fase aansluiting is dit maximaal 9,4 kW tegelijk. Bij een 3-fase aansluiting is dit maximaal 17 kW tegelijk.

Gebruik je toch meer dan je aansluiting aankan? Dan vliegen de stoppen er uit. Is je stroombehoefte dus hoog, of wordt deze hoger, dan is overstappen naar een 3-fase aansluiting misschien nodig.

Zonnepanelen

Zonnepanelen hebben vaak een vermogen tussen 350 en 500 watt. Als je 10 krachtige zonnepanelen hebt, leveren deze 5kW. Zo’n systeem kan prima werken met een 1-fase aansluiting. Echter wil je meer zonnepanelen, dan is een 3-fase aansluiting vaak aan te bevelen om overbelasting te voorkomen.

Elektrische kookplaat

Overstappen naar elektrisch koken staat voor veel mensen ook op hun wensenlijst. Het scheelt veel kosten in gasverbruik en het is lekker makkelijk schoonmaken. De meeste huishoudelijke apparaten hebben niet zo'n hoog vermogen, maar het stroomverbruik van een elektrische kookplaat vaak onderschat. Zeker een inductie kookplaat vraagt 3,5 tot 7,2kW. Er zijn wel kookplaten die minder vermogen vragen, maar dan moet je ook langer wachten tot je water kookt. Als je ook een zonnepaneleninstallatie hebt is een 3-fase aansluiting vaak wel verstandig.

Airco

De hoeveelheid kubieke meter die je wilt koelen (en/of verwarmen), bepaalt hoe krachtig je airco moet zijn. Voor een slaapkamer is een lichte airco van 2,5kW voldoende. Een open woonkamer met keuken heeft een airco van 3,5kW nodig of soms meer. Voor een doorsnee airco installatie is een 1-fase aansluiting daarmee vaak voldoende.

Laadpaal

Een van de belangrijkste overwegingen bij het installeren van een laadpaal voor een elektrische auto is hoe snel je wilt laden. Laadpalen zijn beschikbaar in zowel 1-fase als 3-fase varianten. Een 1-fase laadpaal kan maximaal 7,2kW leveren, waarmee het alleen aan te raden is voor auto’s met een hele kleine accu. Als je regelmatig grote afstanden rijdt, is een 3-fase laadpaal de betere keuze. Dan kun je kiezen voor een laadpaal die 11kW of zelfs meer kan leveren.

Thuisaccu

Ben je van plan om je thuisaccu vooral met zonne-energie te laden? Dan moet de accu aansluiten bij wet vermogen wat je zonnepanelen kunnen leveren. Zo kun je teruglevering aan het net minimaliseren, wat vooral gunstig is wanneer de salderingsregeling afloopt. Er zijn ook thuisbatterijen die geschikt zijn voor beide aansluitingen, zoals de Sessy.

Hybride warmtepomp

Voor de installatie van een hybride warmtepomp is meestal een 1-fase aansluiting voldoende, aangezien de meeste hybride systemen ontworpen zijn voor gebruik in bestaande woningen zonder dat er grote aanpassingen aan de elektrische infrastructuur nodig zijn. 4kW en 6kW vermogen zijn bijvoorbeeld veelvoorkomende varianten, al zijn er ook zwaardere varianten.

Energiebehoefte? 1 en 1 is 2

Zoals je kunt lezen is het vaak niet direct nodig om jouw meterkast en aansluiting te laten aanpassen als je begint met verduurzamen.

Wel is het zo dat elke installatie natuurlijk een bepaalde stroombehoefte heeft die opstapelen en de energiebehoefte vergroten. Dus als je begint met een zonnepaneleninstallatie en dan ook elektrisch wil gaan koken, of misschien nog elektrisch wil gaan rijden, is het vaak al wel verstandig om de meterkast aan te laten passen naar 3-fase als je dit nog niet hebt.

Heb je de energie-besparing-bingokaart bijna compleet? Dan kan het zijn dat je op sommige momenten ook al aan de piek van 17kW zit, bijvoorbeeld als je na thuiskomst de auto wilt laden én gaat koken. Je kan dan opschalen naar een nog zwaardere aansluiting, maar die kost jaarlijks fórs meer. Een goedkopere oplossing is om load balancing in te schakelen, wat het stroomverbruik van apparaten beperkt.

Ik wil overstappen van 1-fase naar 3-fase!

Heb je geconcludeerd dat je nu of in de nabije toekomst wel een 3-fase aansluiting nodig zal hebben? Dan kun je bij de netbeheerder een aanpassing van de aansluiting aanvragen via www.mijnaansluiting.nl. Hiervoor zal een erkende elektricien de meterkast moeten aanpassen, daarna komt de netbeheerder langs om de aansluiting op de hoofdzekering aan te passen.

Vragen over je energiebehoefte of andere duurzame vragen? Van der Veen ZON staat voor je klaar!